„Wspomnień czar…” – reminiscencje z VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo”
Po raz kolejny uczniowie mieleckich szkół mogli wziąć udział w ważnym dla całej społeczności wydarzeniu z pogranicza nauki, techniki, kultury i sportu. W dniach 8 – 9 maja 2015 r. odbył się VI Mielecki Festiwal Nauki „Leonardo”. Festiwal zorganizowało Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu we współpracy z Gimnazjum nr 2 w Mielcu, a także Centrum Nauki Leonardo da Vinci w Podzamczu Chęcińskim.
Termin zorganizowania VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo” nie był przypadkowy, gdyż przypadł na Dni Otwarte Funduszy Europejskich – największą akcję promującą projekty dofinansowane ze środków unijnych w Polsce. Było to istotne między innymi w kontekście tego, iż pierwszy dzień Festiwalu zorganizowano w Regionalnym Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu – w miejscu, które nie powstałoby bez wsparcia funduszy unijnych.
Również tegoroczna edycja festiwalu została wsparta i wyróżniona patronatem honorowym następujących osób:
- Władysława Ortyla Marszałka Województwa Podkarpackiego
- Zbigniewa Tymuły Starosty Powiatu Mieleckiego
- Daniela Kozdęby Prezydenta Miasta Mielca
Tytularnym patronem tegorocznego Festiwalu został Leonardo da Vinci. Pomysł na skorzystanie z dorobku tego genialnego twórcy w kontekście organizowanych wydarzeń pojawił się już w 2011 roku podczas I Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki. Odwołując się do znanych nam osiągnięć Leonarda, nie tylko w dziedzinie sztuki, ale przede wszystkim w zakresie nauki i techniki dostrzegamy, że renesansowy mistrz posiadał ogromną wyobraźnię i ciekawość świata. Jedyną barierą tamtych czasów była technologia, która nie pozwalała na wdrażanie proponowanych przez niego pomysłów. Obecnie jesteśmy świadkami odmiennej sytuacji – technologia przestaje być barierą, a tym co nas ogranicza jest wyobraźnia. Dlatego też poprzez organizację Festiwali czy działalność Młodzieżowej Akademii Umiejętności Technicznych chcemy wśród uczniów promować ciekawość świata oraz rozwijać wyobraźnię i kreatywność.
Pierwszy dzień Festiwalu zorganizowano w Regionalnym Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu. Tego dnia organizatorzy wyszli z ofertą programową do uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjalnych.
Najmłodsza grupa odbiorców Festiwalu miała możliwość wysłuchania wykładu pt. Dlaczego samolot lata?, który został zaprezentowany przez Jakuba Rybę i Katarzynę Wywrocką, reprezentujących Politechnikę Dziecięcą działającą w ramach Fundacji Wspierania Edukacji przy Stowarzyszeniu Dolina Lotnicza.
Następny wykład adresowany był do młodzieży ze szkół gimnazjalnych i nosił tytuł Leonardo da Vinci, artysta i genialny wizjoner. Został on przeprowadzony przez Natalię Walkowiak z Centrum Nauki Leonardo da Vinci w Podzamczu Chęcińskim. Młodzież miała możliwość zapoznania się z geniuszem tego renesansowego twórcy, poznając szeroki wachlarz dzieł zarówno z dziedziny nauki, techniki, jak i sztuki.
Program Festiwalu, w części adresowanej gimnazjalistom, dawał także możliwość uczestnictwa w wielu różnych warsztatach, wśród których znalazły się:
- Laboratorium modelarstwa lotniczego i kosmicznego (prowadzący: Grzegorz Goryczka).
- Laboratorium budowy i programowania robotów (prowadzący: Sylwester Paterek, prezentacja laboratoriów: Konrad Słupski, Krzysztof Zaremba).
- Laboratorium komputerowego wspomagania projektowania 2D i 3D (prowadzący: Halina Nowakowska).
- Skanowanie i drukowanie techniką 3D (prowadzący: Tomasz Borowiec).
- Wykonywanie detali na obrabiarkach sterowanych numerycznie (prowadzący: Zenon Polak).
- Praktyczne podstawy fotografii i grafiki cyfrowej (prowadzący: Marcin Myśliwiec, współpraca: Marlena Mosior).
- Wirtualne loty nad Mielcem – kurs pilotażu (prowadzący: Marcin Kołacz, Piotr Stec, Marcin Bobro, Mariusz Raichel, Andrzej Rak – Mieleckie Stowarzyszenie Lotnicze EPML Spotters).
- Programowanie w środowisku Baltie (prowadzący: Bohumir Soukup – Czechy)
- Onkologiczne warsztaty mikroskopowe prowadzący: Klaudia Bartkiewicz, współpraca: Monika Ziętarska – Centrum Nauki Leonardo da Vinci w Podzamczu Chęcińskim).
Warsztaty zorganizowane dla gimnazjalistów spotkały się z ich dużym zainteresowaniem. Młodzież gimnazjalna wysoko oceniła wartość merytoryczną spotkań, uznając je za ciekawe wzbogacanie wiedzy szkolnej. Uczniowie mówili także o swego rodzaju „kuźni talentów”, która ma miejsce podczas takich inicjatyw jak Festiwal. Padały także pytania, czy na warsztaty można się zapisywać, tak aby uczestniczyć w nich w sposób regularny? Mamy dobrą wiadomość dla wszystkich zainteresowanych: prezentowane zajęcia były próbką tych, które są organizowane w ramach Młodzieżowej Akademii Umiejętności Technicznych „Leonardo”. We wrześniu przewidujemy zapisy na zajęcia laboratoryjne w naszym „Leonardo”. Informacja na ten temat zostanie umieszczona w stosownym czasie na naszej stronie internetowej.
Wykłady, warsztaty – to nie wszystkie atrakcje przygotowane przez organizatorów. Swoje oferty edukacyjne zaprezentowały mieleckie szkoły ponadgimnazjalne: Zespół Szkół im. Prof. J. Groszkowskiego oraz Zespół Szkół Technicznych. Ciekawym akcentem wzbogacającym formułę Festiwalu była prezentacja elementów musztry wojskowej przygotowana przez Klasę II A Technikum elektronicznego Zespołu Szkół, pod opieką wychowawcy Pana Romana Gruszeckiego. Również w tym roku nie zawiodła Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, która wzbogaciła swoim udziałem nasze przedsięwzięcie. Zespół z Katedry Robotyki i Mechatroniki AGH zaprezentował Samolot AGH Aeroteam. Warto podkreślić, iż studenci AGH, debiutujący w zawodach SAE AeroDesign w Kalifornii (24-26 kwietnia 2015 r.) odnieśli duże zwycięstwo, zdobywając łącznie trzy srebrne medale. Obecność reprezentacji AGH w Mielcu jest szczególnie istotna w kontekście działającego w naszym mieście Wydziału Inżynierii Wytwarzania Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, który od roku akademickiego 2015/2016 będzie kształcił w Mielcu na bezpłatnych studiach stacjonarnych.
Ponadto uczniowie mogli poznać nowinki dotyczące hybrydowych instalacji do wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych (Podkarpacki Klaster Energii Odnawialnej), mechanizmów pojazdów elektrycznych (Agencja Rozwoju Regionalnego MARR S.A.), programowania robotów, drukowania 3D , a także budowy modeli samolotów i rakiet. Odwiedzający Festiwal zapoznali się również z metalami oraz materiałami na ekspozycji udostępnionej przez PZL Mielec oraz podziwiali Odlotowe motocykle prezentowane przez Game Over Cycles. Motocykle były niesamowitą nowinką dla dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. Każdy pragnął mieć fotografię za kierownicą tych wspaniały pojazdów – jakby z przyszłej epoki. Firma FotoLab udostępniła uczestnikom Festiwalu zjawiskowy album Safari prezentujący piękno afrykańskiej fauny i flory. Autorem fotografii jest Benny Rebel. W ramach cyklu Drzwi otwarte funduszy europejskich ze swoją ofertą zaprezentował się Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.
Niewątpliwie za wydarzenie Festiwalu należy uznać wystawę przygotowaną przez Centrum Nauki Leonardo da Vinci w Podzamczu Chęcińskim. Znalazły się tam następujące stanowiska multimedialne:
Autoportret Leonarda
Multimedialna wersja domniemanego autoportretu Leonarda da Vinci. Na stanowisku możemy podziwiać, jak rysunek wyglądał w chwili ukończenia go przez Leonarda, a także jak wygląda dziś. Dotykowy ekran pozwala na włączenie lektora, który omawia wszystkie szczegóły, a także na przybliżenie rysunku, dzięki czemu możemy go obejrzeć w dużym powiększeniu. Zapoznajemy się z historią tego niezwykłego i tajemniczego dzieła Leonarda. Czy rzeczywiście postać na portrecie to wizerunek mistrza?
Wielki latawiec
Możliwość latania od zawsze fascynowała Leonarda. Robił wszystko, aby człowiek mógł wzbić się w powietrze jak ptak. Na stanowisku można zapoznać się z zasadą działania maszyny latającej Leonarda, skonstruować ją z poszczególnych elementów, a także zobaczyć, jak w manuskrypcie wyglądał projekt wielkiego latawca, zaprojektowany przez samego mistrza. Dzięki urządzeniu możemy także obracać maszyną tak, by można ją było obejrzeć z każdej strony.
Kodeks Atlantycki
Zbiór notatek Leonarda da Vinci zawierający tysiące projektów, zapisków i rysunków. Stanowisko, na którym można zapoznać się z życiorysem Leonarda da Vinci, historią Kodeksu Atlantyckiego, a także zobaczyć strony manuskryptu z poszczególnymi projektami maszyn. Kodeks umożliwia również odtworzenie projektów Leonarda w technice 3D oraz zapoznanie się z zasadami działania urządzeń dzięki symulacjom video. Widz ma możliwość przewracania pojedynczych stron Kodeksu, a także jednoczesną obserwację wielu projektów w tym samym momencie.
Dama z gronostajem
Multimedialny obraz Damy z gronostajem, jedynego dzieła Leonarda, które znajduje się w Polsce. Projekt wykonany na specjalne zamówienie Centrum Nauki Leonardo da Vinci. Dzięki temu, możemy zapoznać się nie tylko z historią powstania tego dzieła, ale także z wątkiem miłosnym łączącym Cecylię Gallerani, namalowaną na portrecie, z księciem Mediolanu, Ludwikiem Sforzą, który ten portret zamówił u Leonarda. Stanowisko multimedialne umożliwia obserwację obrazu oraz obracanie go o 360°. Dotykowy ekran znacznie uatrakcyjnia cały eksponat, pozwalając na poruszanie bohaterów portretu (Cecylia głaszcze gronostaja, ziewa i mruga). Użytkownik odkrywa także kilka ciekawostek związanych z dziełem Leonarda, dotyczących np. charakteru gronostaja, czy sposobu malowania portretów w tamtych czasach.
Wehikuł czasu
Stanowisko multimedialne ukazujące perpetuum mobile projektu Leonarda. Użytkownik zapoznaje się z notatkami Leonarda na temat sposobu skonstruowania tego urządzenia, materiałów potrzebnych do jego budowy oraz szczegółowym opisem zasady działania maszyny, która miała w nieskończoność odmierzać czas (stąd też jej nazwa). Dotykowy ekran pozwala na samodzielne skonstruowanie wehikułu czasu, uruchomienie go, a także na obrócenie go o 360°.
Oprócz stanowisk multimedialnych Centrum Nauki Leonardo da Vinci zaprezentowało modele fizyczne przygotowane według projektów renesansowego wynalazcy i wizjonera. Były to:
- Ptak sterowany linkami
- Łódź łopatkowa
- Most obrotowy
- Podwójny żuraw
- Most samonośny
- Samochód robot
Wystawa udostępniona przez gości z Podzamcza Chęcińskiego została wzbogacona pracami przygotowanymi przez mieleckich gimnazjalistów w ramach przeglądu prac przygotowanych według pomysłów Leonarda da Vinci. Ogromnym zaangażowaniem i pomysłowością wykazali się uczniowie z:
- Gimnazjum nr 1 w Mielcu (Projekt Model lotni i Model czołgu przygotował zespół w składzie: Przemysław Żurawski, Dominik Zięba. Opiekunami zespołu byli: Pani Anna Bogusiak, Pan Wojciech Snopkowski).
- Gimnazjum nr 2 w Mielcu (Projekt Most zwodzony przygotował zespół w składzie: Eryk Halaburda, Paweł Mydlarz, Mateusz Pieróg, Bartosz Ogórek, Michał Krawiec. Opiekunami zespołu byli: Pan Stanisław Chmielowiec i Pan Robert Kagan).
- Gimnazjum nr 3 w Mielcu (Projekt Spadochron Leonarda przygotował zespół w składzie: Paulina Goryczka, Karolina Karaś, Eliza Pazdro. Opiekunami zespołu byli: Pan Zygmunt Sumiec, Pan Grzegorz Goryczka i Pan Jacek Wiśniewski).
- Gimnazjum nr 4 w Mielcu (Projekt Rower Leonarda da Vinci przygotował zespół w składzie: Jakub Jakielaszek, Konrad Kusek, Radosław Przywara. Opiekunem zespołu był Pan Witold Targosz).
Rower Leonarda da Vinci tak bardzo przypadł do gustu naszym gościom z Chęcin, że zwrócili się z prośbą o jego wypożyczenie do chęcińskiej ekspozycji.
W drugiej części pierwszego dnia Festiwalu odbyło się Uroczyste Otwarcie VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo”, którego dokonał Zdzisław Nowakowski – Dyrektor Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu.
Podczas Festiwalu wręczono także przedsiębiorcom, instytucjom edukacyjnym i szkołom nagrody Ministra Gospodarki. Wśród zaszczytnego grona wyróżnionych znalazło się również Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu. Nagrodę przyznano Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, w tym z funduszy UE, efektywną współpracę z pracodawcami i szkołami ponadgimnazjalnymi oraz stworzenie nowoczesnej bazy edukacyjnej w Regionalnym Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu.
Zobacz listę nagrodzonych przez Ministra Gospodarki
- Zespołu Szkół Technicznych w Mielcu
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego oraz efektywną współpracę z pracodawcami w procesie kształcenia młodzieży na rzecz mieleckiego rynku pracy.
- Zespołu Szkół Technicznych im. Tadeusza Kościuszki w Leżajsku
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego oraz efektywną współpracę z MTU Aero Engines Polska Sp. z o.o. w procesie kształcenia młodzieży na rzecz lokalnego rynku pracy.
- Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II w Radzyniu Podlaskim
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego oraz efektywną współpracę z firmą Aesculap Chifa Sp. z o.o. w procesie kształcenia zawodowego młodzieży.
- Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, w tym z funduszy UE, efektywną współpracę z pracodawcami i szkołami ponadgimnazjalnymi oraz stworzenie nowoczesnej bazy edukacyjnej w Regionalnym Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu.
- Lubelska Wytwórnia Dźwigów Osobowych Lift Service S.A.
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, efektywną współpracę ze szkołami ponadgimnazjalnymi oraz wsparcie rzeczowe i finansowe zarówno szkół, jak i uczniów.
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, efektywną współpracę z Zespołem Szkół Ponadgimnazjalnych w Radzyniu Podlaskim oraz wsparcie rzeczowe i finansowe szkoły.
- MTU Aero Engines Polska Sp. z o.o.
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, sprawowanie patronatu nad Zespołem Szkół Technicznych w Leżajsku oraz efektywną współpracę z uczelniami wyższymi.
- Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o.
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego oraz efektywną współpracę ze szkołami ponadgimnazjalnymi i wyższymi.
- KIRCHHOFF POLSKA Sp. z o.o.
Za efektywną współpracę z Zespołem Szkół Technicznych w Mielcu, organizację praktyk i staży dla uczniów, wsparcie rzeczowe i finansowe szkoły, uczniów, a także wspieranie pracowników w ich rozwoju.
- Bilfinger Mars Offshore Sp. z o.o.
Za szczególne osiągnięcia w promowaniu i realizacji szkolenia zawodowego, efektywną współpracę ze szkołami wyższymi oraz tworzenie nowych możliwości rozwoju młodego pokolenia w regionie.
Ważnym punktem programowym VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo” było podpisanie porozumienia partnerskiego dotyczącego współpracy w zakresie objęcia patronatem przez Polskie Zakłady Lotnicze klasy w Zespole Szkół Technicznych w Mielcu o kierunku Technik mechanik dla przemysłu lotniczego.
Porozumienie podpisali:
- Janusz Zakręcki – Prezes Zarządu, Dyrektor Naczelny Polskich Zakładów Lotniczych Sp. z o.o.
- Zbigniew Tymuła – Starosta Powiatu Mieleckiego
- Zdzisław Nowakowski – Dyrektor Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu
- Mariusz Wojciechowski – Dyrektor Zespołu Szkół Technicznych w Mielcu.
W preambule porozumienia napisano: Współczesny rynek pracy stawia przed młodymi ludźmi wiele wyzwań. Bardzo często wiedza zdobyta na drodze edukacji szkolnej okazuje się niewystarczająca w wykonywanym zawodzie. Objęcie Patronatem przez Polskie Zakłady Lotnicze klasy Technik mechanik dla przemysłu lotniczego, to przykład szerszej i bardziej efektywnej współpracy szkolnictwa zawodowego z przemysłem. Dzięki niej uczniowie zyskają specjalistyczną wiedzę, dodatkowe kompetencje i umiejętności zawodowe przydatne w przemyśle lotniczym, w szczególności w PZL Mielec.
W ramach Dni Otwartych Funduszy Europejskich prezentacji założeń Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego w części dotyczącej rozwoju szkolnictwa zawodowego dostosowanego do potrzeb pracodawców, lokalnych rynków pracy oraz nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki dokonała Pani Małgorzata Kawalec z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie.
Zwieńczeniem oficjalnej części Festiwalu były loty modeli rakiet kosmicznych klasy C (8 lotów) oraz loty rakietoplanu klasy D (1 lot). Pokazy przygotowała młodzież uczęszczająca na zajęcia w Laboratorium modelarstwa i rakiet kosmicznych działającego w ramach Młodzieżowej Akademii Umiejętności Technicznych „Leonardo”. Opiekunem zespołu jest Grzegorz Goryczka.
Festiwal był także okazją do zorganizowania Konferencji dla nauczycieli Nowoczesna i przyjazna edukacja w cyfrowej szkole. W ramach konferencji wykład pt. Programowanie i edukacja medialna wygłosił prof. Wojciech Cellary z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Sylwetka wykładowcy
Prof. dr hab. inż. Wojciech Cellary jest informatykiem, kierownikiem Katedry Technologii Informacyjnych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, specjalizującym się aktualnie w problematyce elektronicznego biznesu, elektronicznej gospodarki opartej na wiedzy, elektronicznej administracji i społeczeństwa informacyjnego. Pracował na dziewięciu uczelniach, trzech w kraju i sześciu za granicą. Jest autorem 10 książek i ponad 150 artykułów naukowych. Był konsultantem wielu ministerstw, komisji sejmowych i senackich oraz ekspertem Komisji Europejskiej. Był głównym organizatorem 38 naukowych konferencji krajowych i międzynarodowych, a ponadto członkiem komitetów programowych ponad 310 konferencji. Kierował licznymi projektami naukowymi i przemysłowymi zakończonymi wdrożeniami na skalę międzynarodową. Jest członkiem licznych towarzystw i organizacji naukowych. W latach 2010-2011 pełnił funkcję przewodniczącego Rady Informatyzacji przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji, w latach 2012-2013 był członkiem Rady Informatyzacji przy Ministrze Administracji i Cyfryzacji, od 2002 roku jest członkiem Rady ds. Informatyzacji Edukacji przy Ministrze Edukacji Narodowej (dawniej Rady ds. Edukacji Informatycznej i Medialnej).
Kontekst wykładu
W wykładzie przedstawiona została problematyka programowania i edukacji medialnej jako dwa największe współczesne wyzwania edukacyjne. W odniesieniu do programowania wskazuje się na konieczność skupienia się w szkołach nie tylko na utylitarnym aspekcie programowania, ale również na wykorzystaniu nauki programowania do kształtowania pożądanych i przydatnych postaw uczniów: przedsiębiorczości, zaradności, umiejętności zarządzania i postaw prospołecznych. Wskazuje się również na powiązanie umiejętności programowania z przyszłym rynkiem pracy. W odniesieniu do edukacji medialnej przedstawia się przykład wirtualnej (czyli pozornej) rzeczywistości w ujęciu dosłownym i metaforycznym. W ujęciu dosłownym wirtualna rzeczywistość oznacza otaczające, dynamiczne, interaktywne obrazy trójwymiarowe. W referacie wyjaśnia się przyczyny atrakcyjności wirtualnej rzeczywistości i związane z nią zagrożenia. Metaforyczne znaczenie wirtualnej rzeczywistości oznacza media, w szczególności elektroniczne, które siłą rzeczy przekazują zmodyfikowany lub subiektywny obraz świata. W związku z tym, w wykładzie wskazuje się, co powinno być celem edukacji medialnej uczniów, a szerzej – na czym powinna skupić się szkoła przyszłości.
Drugim z prelegentów konferencji dla nauczycieli był profesor Maciej M. Sysło z Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Profesor przygotował wykład pt. Powszechne kształcenie informatyczne w polskim systemie edukacji.
Sylwetka wykładowcy
Maciej M. Sysło (syslo@ii.uni.wroc.pl; syslo@mat.umk.pl; http://mmsyslo.pl/) w połowie lat 60. XX wieku przyglądał się, jak uczniowie z I LO i III LO we Wrocławiu uruchamiali swoje programy komputerowe na komputerze Elliott 803 w ramach pierwszych w kraju zajęć z informatyki w szkole. W tym samym niemal czasie i później „przechodził Odrę”, pracując na kolejnych modelach 1003, 1024, 1304, 1325 tej maszyny, produkowanej nad Odrą we Wrocławiu. Od połowy lat 80. sprowadzał do Instytutu Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego, którym kierował, kolejne modele maszyn 8-bitowych m.in. ZX Spectrum, Schneider i wreszcie dziecko spoza małżeńskiego łoża rodziny Odra – Elwro 800 Junior i przygotowywał rzesze nauczycieli do ekspansji komputerów w edukacji. W tym czasie zaczął poważnie zajmować się edukacją informatyczną, dla której przez 20 lat prowadził forum spotkań i dyskusji – konferencje „Informatyka w Szkole”. Za swój największy sukces uznaje utrzymanie, wbrew powszechnym tendencjom w kraju i za granicą, wydzielonych zajęć z informatyki w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Teraz marzy, by uczniowie, z technologią w rękach, cały czas „połączeni” i z dostępem do kopalni wszystkiego (Internetu), przekonali się (za Markiem Twainem), że „chodzenie do szkoły, a ogólnie – edukacja – nie szkodzi ich kształceniu”. Prowadzi więc zajęcia z uczniami i nauczycielami w wielu projektach w całym kraju, wykłada na konferencjach i spotkaniach z nauczycielami, sporządza dokumenty i ekspertyzy dla instytucji rządowych i samorządowych. Pełni wiele funkcji w instytucjach i organizacjach krajowych i zagranicznych, m.in. jest przedstawicielem Polski w Technical Committee on Education (TC 3) w Federacji IFIP. W uznaniu dotychczasowych działań związanych z wdrażaniem komputerów i technologii do edukacji w naszym kraju, Federacja IFIP przyznała Polsce organizację Jubileuszowej X Światowej Konferencji na temat Komputerów w Edukacji (WCCE, Toruń 2013). Współprzewodniczył Międzynarodowemu Komitetowi Programowemu i kierował Komitetem Organizacyjnym tej konferencji. Ostatnio wyróżniony nagrodami: Best Practices in Education Award (Informatics Europe, 2013) i Outstanding Service Award (IFIP, 2014).
Kontekst wykładu
Na obecnym etapie rozwoju technologii, szkoła, która dotychczas była głównym miejscem kształcenia, traci swój monopol. Technologie mobilne znacznie poszerzają teatr szkoły o wszystkie te miejsca poza szkołą, w których mogą znaleźć się nauczyciele i uczniowie i mają dostęp do Internetu, a za jego pośrednictwem – do wirtualnych środowisk kształcenia, wypełnionych zasobami edukacyjnymi, jak i własnymi zasobami uczniów i nauczycieli. Wyzwaniem staje się, jak spowodować, by uczniowie, wiecznie połączeni ze sobą i z dostępem do środowisk kształcenia, wykorzystywali te możliwości do uczenia się i własnego rozwoju.
W tej ewolucji i transformacji środowisk kształcenia, nadal naczelną rolę powinni odgrywać nauczyciele. Aby tak się stało, należy utworzyć system ciągłego kształcenia i doskonalenia nauczycieli w zakresie stosowania nowych technologii i korzystania z metod kształcenia wspieranych rozwiązaniami technologicznymi. Profesjonalne wsparcie nauczycieli poza szkołami, powinno w szkołach być aktywnie wspierane wewnątrzszkolnym doskonaleniem, obejmującym wszystkich nauczycieli. Kierunki kształcenia i doskonalenia nauczycieli wyznaczają standardy ich przygotowania, opracowane przez zespół przy PTI (kierowany przez autora) i przyjęte przez MEN.
Ponieważ efekty wszelkich zmian w edukacji powinny być obserwowane „pod tablicą”, czyli w klasie podczas pracy uczniów i nauczycieli, naturalnym uzupełnieniem systemu doskonalenia nauczycieli jest system ewaluacji ich pracy, mający na celu głównie wsparcie nauczycieli w ich działaniach w klasie. Opracowano również system ewaluacji pracy nauczycieli wspierających się technologią.
Kolejnym wyzwaniem dla nauczycieli i szkół stanie się wkrótce przygotowanie się do objęcia wszystkich uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych (od pierwszej do ostatniej klasy w szkole) kształceniem informatycznym, a w jego ramach – programowaniem. Przygotowywanie zmian w podstawie programowej znajduje się na ostatnim etapie i w najbliższym czasie zostaną one ogłoszone, by zacząć budować świadomość i warunki do tych zmian, jak i przygotowywać na nie nauczycieli wydzielonych przedmiotów informatycznych.
W tym wystąpieniu została przedstawiona: szkoła umieszczona w środowisku kształcenia wspomaganym technologiami, sylwetka współczesnego ucznia i rola nauczycieli, oraz stojące przed nimi wyzwania. Zaproponowany zostanie również system doskonalenia, ewaluacji i wsparcia nauczycieli posługujących się technologią w swojej pracy edukacyjnej. Na końcu zarysowane zostaną zmiany w podstawach programowych przedmiotów informatycznych, uwzględniające programowanie, mapa drogowa tych zmian oraz przykładowe scenariusze zajęć z informatyki i programowania z najmłodszymi uczniami.
Zadbano także o część warsztatową dla nauczycieli. Warsztaty z narzędziowni dydaktyki cyfrowej przeprowadził dr Łukasz Srokowski („Fabryka Przyszłości”) oraz Grzegorz Foltak („Miasta w Internecie).
Sylwetki wykładowców
dr Łukasz Srokowski – socjolog, trener i konsultant. Specjalizuje się w tematyce wzmacniania skuteczności edukacji oraz przywództwa organizacyjnego. Wykładowca MBA na uczelniach w Polsce i za granicą, w latach 2010-2013 prodziekan Wydziału Menedżersko-Ekonomicznego WSH we Wrocławiu. Autor licznych publikacji na temat nowoczesnej edukacji, wydawanych w Polsce i za granicą. Przeprowadził ponad tysiąc godzin szkoleń dla nauczycieli, dyrektorów szkół i pracowników sektora edukacji. Od roku 2003 związany z międzynarodowym programem edukacyjnym Odyseja Umysłu. Członek Rady Ekspertów THINK-TANK MTTP, dyrektor programowy Fabryki Przyszłości w Tarnowie.
mgr Grzegorz Foltak – informatyk, pracownik Stowarzyszenia Miasta w Internecie na stanowisku Koordynator ds. projektów edukacji cyfrowej. Trener Narzędziowni Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla szkół województwa małopolskiego.
Kontekst warsztatów
Warsztaty będą poświęcone temu, jak skutecznie wykorzystywać narzędzia cyfrowe w szkole. Komputery, tablety i inne urządzenia mogą być sojusznikami nauczyciela w trakcie lekcji – jednak tylko, gdy zostaną włączone w odpowiedni proces dydaktyczny. Z badań i projektów prowadzonych przez zespół Fabryki Przyszłości, wynika, że mądrze wykorzystywane narzędzia cyfrowe mogą znacząco podnosić wyniki nauczania i pomagać w realizacji podstawy programowej. W trakcie warsztatów omówimy i przećwiczymy w praktyce najciekawsze sposoby na wykorzystanie programów i aplikacji edukacyjnych, a także sprawdzimy, do czego przydaje się uczniom praca w chmurze. Zajęcia będą bardzo aktywne, a uczestnicy będą mogli przetestować mobilną pracownię cyfrową, zaprojektować testy on-line i wziąć udział w zespołowej grze, w trakcie której nauczą się, jak samemu w prosty sposób tworzyć materiały multimedialne dla uczniów.
Warsztaty z programowania w środowisku Baltie prowadził Bohumir Soukup (Czechy).
Kontekst warsztatów i sylwetka wykładowcy
– graficzny język programowania Baltie
– programowanie w środowisku 2D
– platforma testowa i konkursowa Baltie.NET
– programowanie w środowisku 3D (w języku C#)
Bohumír Soukup jest czeskim inżynierem elektronikiem, nauczycielem, metodykiem. Autor pierwszych na świecie profesjonalnych narzędzi do programowania za pomocą schematów strukturalnych SGP (Soukup Graphic Preprocessor, od 1978r.) dla języków: Assembler, Basic, Clipper, Cobol, dBase, Fortran, Modula, Paradox i Pascal. Od 1993r. zajmuje się wyłącznie nauką programowania dla dzieci i młodzieży. W 1996r. stworzył nowy wyjątkowy w pełni graficzny język programowania Baltie, który stał się wzorem dla światowych firm np. Lego (Robolab), MIT (Scratch), Microsoft (Kodu), Google (Blockly), później dodał jeszcze Baltie C#, czym skompletował linię narzędzi SGP (Soukup Graphic Programming) do nauki programowania od przedszkola aż do matury. Jest tez autorem międzynarodowego projektu „Twórcza Informatyka z Baltie” (TIB, od 1997r.). Od roku 2010 realizuje w Polsce największy projekt nauki programowania, obecnie jest w projekcie już 3.000 polskich szkół, 4.444 nauczycieli oraz 41.000 uczniów (www.tib.sk/pl). Autor międzynarodowego serweru konkursowego www.baltie.net. Już ponad 20 lat organizuje twórcze międzynarodowe konkursy programistyczne (Creative Baltie), które stały się wzorem np. dla Imagine Cupu (Microsoft) i innych. Jego ostatnią inicjatywą jest wprowadzenie nowego przedmiotu „programowanie“ do szkół podstawowych oraz gimnazjów. Właściciel firmy SGP Systems w Czechach, wiceprezes międzynarodowego stowarzyszenia TIB Słowacja.
VI Mielecki Festiwal Nauki „Leonardo” był także okazją do rozstrzygnięcia wielu konkursów, które na przestrzeni ostatnich miesięcy zorganizowano w pracowniach Regionalnego Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu. Były to następujące konkursy:
- „Lider Obróbki Ręcznej” w kategorii technikum
- „Lider Obróbki Ręcznej” w kategorii szkoły zawodowe
- „Lider Obróbki Skrawaniem”
- „Mechatroniki i Robotyki” w grupie klas ponadgimnazjalnych
- „Mechatroniki i Robotyki” w grupie klas gimnazjalnych
- „Lider Obróbki CNC”
Firma Haas i Abplanalp Consulting z zaangażowaniem włączyły się w organizację konkursu „Lider Obróbki CNC”, a także zaprezentowały pracę obrabiarek CNC. Zorganizowane prezentacje były także promocją Centrum Edukacji Technicznej Haas – HTEC w Mielcu.
Drugi dzień VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo” zaplanowano jako dzień otwarty i wszystkie wydarzenia przeniesiono na Plac Armii Krajowej oraz do Samorządowego Centrum Kultury w Mielcu.
W SCK swoją ofertę edukacyjną prezentował Zespół Szkół Technicznych, Zespół Szkół im. prof. J. Groszkowskiego, a także mielecki Wydział Inżynierii Wytwarzania AGH w Krakowie. Nie zabrakło również Podkarpackiego Klastra Energii Odnawialnej, Mieleckiej Agencji Rozwoju Regionalnego MARR S.A. czy Mieleckiego Stowarzyszenia Lotniczego EPML Spotters. Za sprawą grupy Spotters zarówno dzieci, jak i dorośli mogli odbyć wirtualne loty nad Mielcem, które cieszyły się niesłabnącym zainteresowaniem. Wielu rządnych wiedzy młodych mielczan pojawiło się również na Placu AK w namiocie, w którym przedstawicielki Centrum Nauki Leonardo da Vinci organizowały warsztaty onkologiczne, a modelarze przygotowywali do startu swoje modele samolotów. Podobnie jak poprzedniego dnia można było spróbować swoich sił jeżdżąc trójkołowcem elektrycznym udostępnionym przez Agencję Rozwoju Regionalnego MARR S.A., a także zobaczyć z bliska oraz wykonać pamiątkową fotografię przy odlotowych motocyklach Game Over Cycles.
Scena na Placu AK należała w tym dniu do gimnazjalistów. Gimnazjum nr 2 w Mielcu przygotowało II mielecki przegląd zespołów muzycznych „Artystyczno-naukowy zawrót głowy. Wszechstronny Leonardo”.
Natomiast Gimnazjum nr 3 w Mielcu koordynowało działania związane z Biegiem po wiedzę o puchar Marszałka Województwa Podkarpackiego. W tej konkurencji najlepsze okazało się Gimnazjum nr 2.
Zobacz listę uczestników i nagrodzonych w Biegu po wiedzę o puchar Marszałka Województwa Podkarpackiego.
I miejsce – Gimnazjum nr 2 w Mielcu
Skład zespołu: Izabela Juwa, Weronika Ciesińska, Sebastian Busz, Mateusz Zduński.
Opiekun zespołu: Pan Piotr Krempa.
II miejsce – Gimnazjum nr 3 w Mielcu
Skład zespołu: Kamil Duszkiewicz, Agnieszka Krukurka, Roksana Gołąb, Jakub Obuchowicz
Opiekun zespołu: Pani Anna Korycka-Luta.
III miejsce – Gimnazjum nr 1 w Mielcu
Skład zespołu: Bartłomiej Wróbel, Patryk Piękoś, Wiktoria Korchowiec, Emilia Kazimierczak.
Opiekun zespołu: Pan Izydor Ingram
Gimnazjum nr 4 w Mielcu
Skład zespołu: Marcin Machnik, Michał Wiącek, Kamila Szul, Paulina Snopkowska.
Opiekun zespołu: Pani Lucyna Kalkowska.
Sobotniej edycji Festiwalu towarzyszyły także pokazowe loty modeli rakiet i samolotów, które młodzi adepci sztuki modelarskiej przygotowali podczas warsztatów organizowanych w ramach Młodzieżowej Akademii Umiejętności Technicznych „Leonardo”. Widowiskowym wydarzeniem były loty modeli zdalnie sterowanych silnikowych AN-2, Dromader, a także loty modeli rakiet klasy B. Ponadto na terenach MOSiR za Hotelem Polskim wykonano 30 lotów modelami, które uczniowie wykonali podczas warsztatów w CKPiDN w Mielcu.
Była to już VI edycja Festiwalu, którego przesłanie pozostaje niezmienne od lat. Nieustannie towarzyszy nam myśl, aby wśród młodych mielczan rozbudzać zainteresowania matematyczno-przyrodnicze, techniczne, a także te z pogranicza kultury i sztuki. Służyć temu mają przemawiające do wyobraźni eksperymenty, pokazy oraz wykłady popularnonaukowe. Ponadto Festiwale ma ukazywać świat nauki i techniki w atrakcyjnej i zrozumiałej dla przeciętnego odbiorcy formie, promować lokalne inicjatywy edukacyjne oraz stworzyć młodzieży możliwość publicznych prezentacji. A wszystko po to, aby naukę pokazać w sposób zrozumiały i zarazem atrakcyjny, i … niekoniecznie w murach szkolnych.
24 czerwca 2015 r. Podczas Uroczystej Gali Młodzi Nieprzeciętni organizowanej już po raz dwudziesty przez Prezydenta Mielca chcemy dokonać prezentacji tego, co spotkało się z dużym uznaniem i zainteresowaniem uczniów podczas VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo”. Uroczystej Gali będą towarzyszyły widowiskowe loty modeli samolotów. Umiejętności młodych mieleckich modelarzy zostaną zaprezentowane o godz. 19:00 na Al. Niepodległości w Mielcu, gdzie mieszkańcy będą mogli podziwiać między innymi lot legendarnego modelu samolotu Łoś.
Jako organizatorzy pragniemy bardzo serdecznie podziękować wszystkim partnerom, sponsorom oraz tym, którzy z dużym zaangażowaniem włączyli się w przygotowanie VI Mieleckiego Festiwalu Nauki „Leonardo”. Bez wspólnych działań i zaangażowania nie udałoby się przygotować tego ciekawego wydarzenia, które miejmy nadzieję, na stałe wpisze się w kalendarz imprez kulturalno-naukowych naszego miasta.
Galeria zdjęć:
